Anayasa Mahkemesi’nden Varlık yönetim şirketlerinin harç muafiyetine ilişkin iptal kararı
Anayasa Mahkemesi’nin Varlık Yönetim Şirketlerinin 492 sayılı Harçlar Kanunu’na harçlardan istisna tutulmasını ön gören kanun maddesini iptal etti
Resmi Gazete’nin 05/06/2024 tarih ve 32567 sayılı Anayasa Mahkemesi (AYM) 2023/110 E. 2024/35 K. 01/02/2024 karar tarihli Anayasa Mahkemesi kararında, Varlık Yönetim Şirketlerinin 492 sayılı Kanun’a göre ödenecek harçlardan süresiz muaf tutulmasına dair kanun maddesini iptal etti.
AYM’nin 5 Haziran 2024 tarihli 12 sayfalık gerekçeli kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
İptal edilen maddeler arasında Bankacılık Kanunu’un 143. maddesinde yer alan“… Varlık Yönetim Şirketleri 492 sayılı Harçlar Kanun’undan istisna hükmü” yer alıyor. Böylece, Anayasa Mahkemesinin 1/2/2024 tarihli ve E.:2023/110; K.:2024/35 sayılı Kararı ile bu fıkrada yer alan “…492 sayılı Harçlar Kanununa göre ödenecek harçlardan,…” ibaresi iptal edilmiştir.
Bankacılık Kanun’un 143 maddesi 6. fıkrası şu şekilde olmuştur.
“Bu Kanun kapsamında kurulan varlık yönetim şirketleri ile 4743 sayılı Malî Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca
Kurulun çıkarmış olduğu yönetmelik kapsamında kurulan varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemler ve bununla ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar, (…)61 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre ödenecek damga vergisinden, (…)62 (…)61 kaynak kullanımını destekleme fonuna
yapılacak kesintilerden ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 39 uncu maddesi hükmünden istisnadır”
Kararda şu ifadeler yer aldı:
“Başvuru kararında özetle, varlık yönetim şirketlerine beş yıl süre ile tanınmış olan harç muafiyetinin sınırsız hale getirilmesinin bu şirketlere imtiyaz tanınması anlamına geldiği, bu durumun kanun önünde eşitlik ilkesine aykırı olduğu, hukuk devleti ilkesi ile de bağdaşmadığı belirtilerek itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.”
Yüksek mahkeme, ” Bununla birlikte itiraz konusu kuralda, Anayasa Mahkemesi’nin anılan kararında sonra yapılan değişiklikle varlık yönetim şirketlerine 492 sayılı Harçlar Kanun’a göre ödenecek harçlardan, kuruluşlarından itibaren beş yıl süreyle tanınan istisna süresiz hale getirilmiştir. Bu itibarla diğer teşebbüslerin harç ödeme yükümlülüğü kural olarak devam etmesine karşın 5411 sayılı Kanun kapsamında kurulan varlık yönetim şirketlerinin, yaptıkları işlemler ve düzenlendikleri kağıtlar sebebiyle süresiz şekilde harçlardan istisna tutulmasının orantılı olmadığı değerlendirilmelidir.”
” Varlık Yönetim Şirketlerinin yaptıkları işlemlerin ve bunlarla ilgili düzenlenen kağıtların 492 saylı Harçlar Kanun’a göre ödenecek harçlardan süresiz olarak istisna tutulmuş olması varlık yönetim şirketleri lehine, diğer teşebbüsler aleyhine önemli bir avantaj teşkil etmektedir.”
SONUÇ
AYM, söz konusu kararında Resmi Gazete’de yayımlanan 05 Haziran 2024 tarihli gerekçeli kararıyla, anayasaya uyum sağlanması amacıyla 5411 Sayılı Kanun’un 143. Maddesi 6. Fıkrasında yer alan Varlık Yönetim Şirketlerinin 492 Sayılı Harçlar Kanun’dan istisna olduğuna dair ibare iptal etti.
Resmi gazetede yayımlanan karara ulaşabilirsiniz.
