Hukuk Değişik İş Dosyası Ne Demek? Nasıl Sorgulanır ve Kapatılır?

Hukukta “değişik iş dosyası” terimi, mahkemelerin esasa girmeden, tedbir niteliğinde verdikleri kararları kapsayan dosya türlerine verilen genel bir addır. Bu dosyalar, ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz, delil tespiti gibi önlemler için oluşturulmaktadır. Ayrıca, konut haczi gibi işlemler de değişik iş dosyası üzerinden yürütülmektedir. Vatandaşlar arasında son dönemlerde “hukuk değişik iş dosyası nedir?” veya “Hukuk Değişik İş Dosyası Ne Demek” sorusu sıkça gündeme gelmektedir.

Hukuk Değişik İş Dosyasının Kapsamı:
Değişik iş dosyası, özellikle ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve konut haczi gibi davalarda ortaya çıkmaktadır. Bu dosyalar, davanın esasına girilmeden alınan geçici kararlar içindir. Hukuk davalarında hâkimler, belirli durumlarda tedbir kararları alarak bu dosyalar üzerinde işlem yapmaktadır.

Özellikle 28/03/2023 tarihinde yürürlüğe giren İcra ve İflas Kanunu’nda yapılan değişiklikle, konut haczi işlemlerinde önemli bir düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemeye göre, icra müdürü tarafından verilen konut haczi kararları artık hâkim onayına sunulmakta ve bu onay değişik iş dosyası üzerinden gerçekleştirilmektedir. Konut haczi gibi hassas konular bu dosya türüyle ilişkilendirilmiştir.

Hukuk Değişik İş Dosyası Nedir?

Hukuk değişik iş dosyası, mahkemelerin esas davaya girmeden, geçici hukuki tedbirler almak amacıyla oluşturduğu dosyalardır. İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve konut haczi gibi işlemleri içerir. Bu dosyalar, davanın esasına girilmeden alınan geçici hukuki tedbir mahiyetindedir. Hukuk davalarında hâkimler, belirli durumlarda tedbir kararları alarak bu dosyalar üzerinde işlem yapmaktadır veya tedbirin infazı işlemleri için icra dairesi tarafından yapılmaktadır.

Hukuk Değişik İş Dosyası Sorgulama

Bir hukuk değişik iş dosyası, UYAP sistemi üzerinden kolaylıkla sorgulanabilir. Vatandaşlar, hukuk değişik iş dosyalarını UYAP’ta yapılan değişiklikten sonra görüntüleme imkanı bulunmamaktadır. Ancak Avukatlar tarafından Hukuk Değişik İş dosyaları gösterilmektedir.

Hukuk Değişik İş Dosyası Nasıl Kapatılır?

Hukuk değişik iş dosyası, talep edilmesi veya kararın infazı tamamlandıktan sonra hâkim tarafından karar verildikten sonra kapanır. Dosyanın kapatılması için işlemlerin tamamlanması veya kesinleşmesi beklenen karar olması halinde kararın kesinleşmesi gerekir. Eğer dosyada bir itiraz süreci varsa, dosyanın kapanması karar verildikten sonra dosya kapatılır.

Hukuk Değişik İş Dosyası Kaç Günde Sonuçlanır?

Hukuk değişik iş dosyalarının sonuçlanma süresi, dosyanın niteliği ve davanın yoğunluğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Özellikle ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz gibi acil kararlar, genellikle kısa süre içinde karara bağlanırken; delil tespiti gibi daha karmaşık işlemler ise daha uzun bir süre alabilmektedir. Genel olarak, bir değişik iş dosyasının sonuçlanma süresi birkaç günden birkaç haftaya kadar uzanabilir.

Konut haczi durumunda ise süreç biraz daha farklı işlemektedir. İcra ve İflas Kanunu (İİK) 79/a maddesi gereği, mahkeme, dosyanın tevdi edildiği tarihten itibaren en geç üç gün içinde dosya üzerinde yapacağı inceleme sonucunda, haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunu tespit ederse, kararın onaylanmasına kesin olarak karar verir.

Hukuk Değişik İş Dosyası Karara Çıkmış

Bir hukuk değişik iş dosyası karara çıktıktan sonra taraflara bildirim yapılabileceği gibi bazı durumlarda tebliğ zorunluluğu olmadan karar acil olarak uygulanır. Karar, ilgili mahkeme tarafından alınır ve taraflar UYAP üzerinden karar vatandaşlar tarafından görüntülenemez. Ancak uyapta yapılan son güncellemeden sonra Avukatlar tarafından karar görüntüleyebilir. Karara itiraz etmek mümkündür; itirazda değişik iş dosyasına karar veren mahkemeye yapılır.

Hukuk Değişik İş Dosyasına İtiraz

Taraflardan biri alınan karara itiraz edebilir. İtiraz süreci, kararın verildiği mahkeme tarafından itiraz talebi değerlendirilir ve nihayetinde karar verilir. İtiraz sürecinde dosya yeniden değerlendirilir ve hâkim, itirazın haklı olup olmadığına karar verir. Haksız çıkan taraf aleyhine tazminata da hükmedebilir.

Sonuç olarak, hukuk değişik iş dosyası terimi, mahkemelerin esas davaya girmeden verdikleri tedbir kararlarını kapsayan dosya türlerine işaret eder. Değişik iş dosyasından verilen bu ara kararlar, işin mahiyeti itibariyle ivedi şekilde uygulanır.